جامعه‌شناسی شرقی Oriental Sociology

                                  بررسی مسائل اجتماعی ایران و مسائل جامعه‌شناسی

                                      وبسایت حسین شیران - دکترای جامعه‌شناسی

🌓 تحلیل و فراتحلیل Analyses and Metaanalyses

✍️ حسین شیران Hossein Shiran

بخش چهارم

 

تفاوت و تمایز «بررسی سیستماتیک» و «بررسی روایتی»

     در هر دو روش، مروری بر پژوهش‌ها و مطالعات پیشین صورت می‌پذیرد و نتایج حاصل از آن‌ها گزارش می‌شود، با این تفاوت که در «بررسی روایتی» کار بدون هیچ طرح و برنامه و روش مشخصی، «روایت‌وار»، تنها به قصد تلخیص و گزارش نتایج مطالعات انجام شده، پیش می‌رود (شبیه آن‌چه که بعنوان «ادبیات تحقیق» معمولاً در فصل دوم پایان‌نامه‌ها نوشته می‌شود) ولی در «بررسی سیستماتیک» کار از اول تا آخر، مبتنی بر طرح و برنامه و روش مشخص و معین و در کل نظام‌مند صورت می‌پذیرد. 

 

      میان روش «بررسی سیستماتیک» و روش «فراتحلیل» هم تفاوت وجود دارد آن‌سان که نباید این دو را یکی دانست (Cogaltay & Karadag , 2015). پیش‌تر گفتیم که «فراتحلیل» ذیل عنوان «بررسی سیستماتیک» قرار می‌گیرد همان‌طور که «بررسی سیستماتیک» خود ذیل عنوان «بررسی روایتی» قرار می‌گیرد. «بررسی سیستماتیک» اعمّ از «فراتحلیل» است به این معنی که دربرگیرندۀ تمامی مطالعات کمّی، کیفی و ترکیبی (کمّی-کیفی) است، این یعنی انواع مختلفی از مطالعات را با این روش می‌توان بصورت نظام‌مند مورد بررسی قرار داد در حالی‌ که انجام «فراتحلیل»، به آن‌صورت که سازمان‌یافته است، تنها بر روی مطالعات کمّی امکان‌پذیر است.

 

     به این ترتیب «فراتحلیل» را می‌توان بنوعی «بررسی سیستماتیک» پژوهش‌های کمّی دانست (Urquhart , 2010). در اغلب مطالعات، برای نتیجه‌گیری بهتر، این دو روش در کنار هم مورد استفاده قرار می‌گیرند با این وجود هیچ الزامی برای این کار تعریف و توصیه نشده است.

 

ادامه دارد ...

 

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, فراتحلیل, متاآنالیز متافیزیک متاتئوری, جامعه شناسی شرقی

[ دوشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 تحلیل و فراتحلیل Analyses and Metaanalyses

✍️ حسین شیران Hossein Shiran

بخش سوم

 

     نظر به آن‌چه پیش‌تر گفته شد، «فراتحلیل» مرحله‌ای «بعد و بالا»تر از «تحلیل» است؛ اگر که «تحلیل» برآنست با شکستن یک پدیدۀ پیچیده به عناصر سازنده‌اش به «درک منفرد»ی از آن دست یابد، «فراتحلیل» تلاش می‌کند با «تجمیع و ترکیب نتایجِ» حاصل از این تحلیل‌ها - یعنی همان درک‌های منفرد، سرانجام به یک «جمع‌بندی منظم و منسجم» در ارتباط با آن پدیده دست یابد (Cogaltay & Karadag, 2015). از این منظر «فراتحلیل» بنوعی برعکس و مکمل «تحلیل» عمل می‌کند؛ کار تحلیل اگر «بریدن» و «از هم شکافتن» باشد کار «فراتحلیل» نوعی «بهم دوختن» و «بهم بافتن» است.

 

     «فراتحلیل» از این جهت که «فرآیندیست عملیاتی برای دست‌یابی به معرفت|حقیقت» (بیرو، فرهنگ علوم اجتماعی) ماهیتاً یک «روش تحقیق» به شمار می‌رود و در اقلیم «روش شناسی» ذیل عنوان کلی‌تری بنام روش «بررسی سیستماتیک (نظام‌مند) Systematic Review» قرار می‌گیرد. «بررسی سیستماتیک» نوعی نظام تجمیع، تلخیص و تلفیق نتایج پژوهش‌های علمی است. در شرح تفاوت و تمایز «بررسی سیستماتیک» با «بررسی روایتی Narrative Review» که «بررسی ادبیاتی Literature Review»، «بررسی توصیفی Descriptive Review» و گاه «بررسی سنتی Traditional Review» هم نامیده می‌شود در بخش بعد خواهیم گفت. 

 

ادامه دارد ...

 

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, فراتحلیل, متاآنالیز متافیزیک متاتئوری, جامعه شناسی شرقی

[ یکشنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 تحلیل و فراتحلیل Analyses and Metaanalyses

✍️ حسین شیران Hossein Shiran

بخش دوم

* فراتحلیل چیست؟
     «فراتحلیل» بازگردانی‌ست از عنوان «MetaAnalysis»؛ «Meta» پیشوندیست به معنی و مفهوم «Above & After» (فرهنگ آکسفورد) یعنی «بَعد و بالا»؛ و اگر که بخواهیم این هر دو معنی را در قالب یک واژه گرد آوریم بی‌گمان پیشوند «فرا» بهترین گزینه خواهد بود. شاید بیش و پیش از هر چیزی این پیشوند را در قالب عنوان «متافیزیک MetaPhysics» شنیده باشید. 

     «متافیزیک» واژه‌ایست هم‌بسته به نام «ارسطو» که نخستین بار یکی از پیروانش بنام «اندرونیکوس» (دادبه، کلیات فلسفه) در اشاره به آثاری از وی که در رابطه با هستی‌شناسی موجودات غیرمادی و غیرقابل تجربه همچون «روح» و «خدا» بود بکار برد. او چون نمی‌توانست این دسته از آثار را در چارچوب مجموعه آثار دیگر «ارسطو» ذیل عنوان «فیزیک» (علم به «طبیعتِ» مادی و قابل تجربه) بگنجاند در مرحله‌ای بعد و بالاتر از آن، عنوان «متافیزیک» را به آنها اختصاص داد؛ هم از این‌روست «متافیزیک» در نزد فلاسفه به «فلسفه اولی» معروف است. معادلی که در زبان ما برای «متافیزیک» در نظر گرفته شده است «مابعدالطبیعه» است که در اصل یک اصطلاح عربی است و اگر که بخواهیم معادلی فارسی برای آن درنظر بگیریم شاید عنوان «فراطبیعت» برازنده‌تر باشد. 
 
     غیر از «متافیزیک»، پیشوند «متا» در اصطلاحات دیگری همچون «متاتئوری MetaTheory» و «متالنگواج MetaLanguage» هم بکار رفته است و مشخصاً در این موارد هم همان معنی و مفهوم «بَعد و بالا» را مستفاد می‌دارد و از این جهت است که این اصطلاحات هم به ترتیب تحت عناوین «فرانظریه» و «فرازبان» ترجمه و تعریف شده‌اند.

ادامه دارد ...

 

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)


برچسب‌ها: جامعه شناسی, فراتحلیل, متاآنالیز متافیزیک متاتئوری, جامعه شناسی شرقی

[ پنجشنبه ۱۷ تیر ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 تحلیل و فراتحلیل Analyses and Metaanalyses

✍️ حسین شیران Hossein Shiran

بخش اول

     «تحلیل» در فرهنگ فارسی «حلال کردن، حل کردن، حل غذا در معده» معنی شده است (فرهنگ عمید). معادل انگلیسی این واژه یعنی «Analysis» هم کم و بیش به همین معنی و مفهوم است؛ «Lysis» اساساً به معنی و مفهوم «شکستن و جدا ساختن» است (فرهنگ آکسفورد) و بر این اساس، «آنالیز» هم شکستن یک کل به اجزای سادۀ تشکیل دهنده‌اش معنی می‌دهد (همان).
 
     در کل، ریز ریز کردن یک کل برای «هضم و جذب» بهتر آن، «تحلیل» نامیده می‌شود، هم از این‌روست که در برابر این عنوان، «معده» بعنوان یک «تحلیل‌گر» بلکه بعنوان «بهترین تحلیل‌گر» مثال آورده می‌شود. «معده» به بهترین شکل ممکن تلاش می‌کند هر آنچه در آن ریخته می‌شود، حتی اگر بی حساب و کتاب و در هم و بر هم باشد، را با سازوکارهایی معین به ساده‌ترین اجزای تشکیل‌دهندۀشان تبدیل کند و به این شکل «جذب» آنها در بدن را تسهیل سازد؛ با این حساب اینکه گاهی در فارسی در برابر اصطلاح «آنالیز» تفصیلا و تفسیرا از عبارت «تجزیه و تحلیل» استفاده می‌شود هم هیچ بی‌راه نمی‌نماید. 

     به واقع امر، «تحلیل‌گران» هم در هر حوزه‌ای کم و بیش یک چنین سازوکاری- هضم و جذب - را در پیش می‌گیرند و نظراً و عملاً تلاش می‌کنند با شکستن یک پدیدۀ پیچیده به عناصر سازنده‌اش، بررسی روابط میان آنها با یکدیگر و با کل را بنحوی اصولی میسر سازند تا از این طریق بتوانند به «درک» صحیح و اصیلی از آن پدیده دست یابند. در حقیقت، درک هم نوعی جذب است- جذب معنی و مفهوم اصیل یک پدیده. با این پیش‌زمینۀ ذهنی پیرامون معنی و مفهوم تحلیل، در بخش بعد ببینیم «فراتحلیل» چیست.

 

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)


برچسب‌ها: جامعه شناسی, فراتحلیل, متاآنالیز متافیزیک متاتئوری, جامعه شناسی شرقی

[ یکشنبه ۶ تیر ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]