🌓 فراتلفیق‌گرایی، راهی برای رهایی - بخش چهلم
✍️ حسین شیران

.

تا بدین‌جای بحث در ارتباط با مسأله‌ی تعدد و تکثر ایده‌ها و ایدئولوژی‌های موجود در رابطه با حقایق حاکم بر زندگی اجتماعی و تضادها و ستیزهای ناشی از تقابل آنها، به رویکردها و راهبردهایی چند اشاره داشتیم: 1. پذیرش تعدد و تکثر 2. تجمیع 3. تلفیق 4. فراتلفیق، که به ترتیب هر یکی پایه و اساس دیگریست، یعنی بدوا شما باید قائل به اصل تعدد و تکثر باشید تا بتوانید به تجمیع و تقریب‌شان بکوشید و بعد به تلفیق و فراتلفیق در میان جمع‌شده‌ها بپردازید. دو مورد اول برای برقراری صلح و سازش میان ایده‌ها و ایدئولوژی‌ها و حفظ انواع و اقسام ادراکات و افهام موجود از حقیقت است و دو مورد بعدی، یعنی تلفیق و فراتلفیق، حرکتی در راستای حقیقت‌جویی و حقیقت‌یابی است.

.

پیش‌فرض بحث- این‌که حقایق عالم تاریخا و تحقیقا در میان ایدئولوژی‌ها پاره‌پاره و پراکنده گشته‌اند، خود بخوبی مبین اهمیت و ضرورت تلفیق و فراتلفیق است. تلفیق در لغت یعنی بهم چسباندن تکه‌ها برای بازسازی و بازیابی یک کل؛ چیزی شبیه پازل، با این تفاوت که ما در پازل، هم بدوا تصویر و تصوری از کل در ذهن خود داریم و هم بی کم و کاست تکه‌های لازم برای بازسازی و بازیابی آن را در اختیار داریم و تنها باید آنها را با هم جفت و جور سازیم، درحالی‌که در خصوص حقایق حاکم بر زندگی، ما نه تصویر و تصور کاملی از کل در ذهن داریم- چه هرچه اصل است از نظر پنهان است، و نه همه‌ی تکه‌های لازم برای بازسازی و بازیابی آن را در دست داریم.

.

اما آنچه بواقع کار حقیقت‌جویی و حقیقت‌یابی را دشوار می‌سازد نه فقط اینها بلکه مضاف بر اینها ازهم‌گریزی تکه‌ها و مقاومت و مخالفت‌شان در برابر همگرایی و یکپارچگی در راستای بازیابی کل حقیقت است؛ برخلاف تکه‌های بی‌جان و بی‌اراده‌ی پازل پاره‌پاره‌های حقیقت هر کدام به سختی با ناخالصی‌هایی چون اوهام و امیال و اغراض درآمیخته و ناصافی‌هایی یافته‌اند که جفت و جور کردن حتی دو تکه از آنها دشوار است چه رسد همه‌ی تکه‌های موجود. تصور تعصب‌آلود کامل و برحق دیدن خویش و ناقص و ناحق دیدن دیگران باعث شده این تکه‌ها (فرقه‌ها) بدین سادگی‌ها تن به تجمیع و تقریب ندهند چه رسد تلفیق و فراتلفیق!

.

ضمن اینکه باید در نظر داشت وجه تشخص و تمایز و در واقع حی و حیات اجتماعی فرقه‌ها و ایدئولوژی‌ها مشخصا در همان وجوه افتراقاتشان از هم است که حافظ منافع‌شان هم است؛ اینها اگر که بخواهند تن به تقریب و تلفیق و فراتلفیق دهند ناگزیر باید بر مدار اشتراکات درآیند و از افتراقاتشان دست شویند و این در واقع دست شستن از وجه تشخص و تمایز خویش و امضای حکم امحای خویش بدست خویش است؛ به بیان روشن‌تر تقریب و تلفیق و فراتلفیق در نزد و نظر فرقه‌ها و ایدئولوژی‌ها یعنی خودکشی، از این جهت از خود فرقه‌ها و افتاده‌ها در دام ایدئولوژی‌ها هرگز نباید توقع حقیقت‌جویی و حقیقت‌یابی داشت. (باقی در بخش بعد)

.

کلمات کلیدی:

فراتلفیق‌گرایی Meta-Integrationism - فراوفاق Meta-Consensus - فراایدئولوژی Meta-Ideology

.

(باقی در بخش بعد)

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)

🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)

⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)